नेपालमा राणा शासन पछिका सुरुबाट अन्तिम सम्मका राणा प्रधानमन्त्रीहरुको नामहरु सुत्र सहित २ मिनेटमा सिक्नुहोस

नेपालमा राणा शासन पछिका सुरुबाट अन्तिम सम्मका राणा प्रधानमन्त्रीहरुको नाम हरु शुत्रबद्ध तरिकाले याद गर्नुहोस कहिले भुल्नुहुने छैन ।

भिडियो तल राखिएको छ । 

पुरै पढ्नुहोस्.....

स्थापनाका आधारमा नेपालका राष्ट्रिय निकुञ्जहरु सुत्र सहित

स्थापनाका आधारमा नेपालका राष्ट्रिय निकुञ्जहरु सुत्र सहित जान्नुहोस र धेरै भन्दा धेरै कुराहरु छोटो र सजिलो तरिकाले याद गरी दिमागमा सुरक्षित राख्नहोस ।

भिडियोको लागि तलको लिङ्क खोल्नुहोस ्। 

पुरै पढ्नुहोस्.....

नेपालको भूगोलसम्बन्धी यो नोट मलाई चाहिँ मन पर्‍यो है । GK तयारी गर्नेले पढौं ।

लोकसेवा आयोग द्वारा लिइने विभिन्न परिक्षाको लागि अति महत्वपूर्ण नेपालको भूगोल सम्बन्धी जानकारी प्राप्त गरी धेरै भन्दा धेरै ज्ञान हासिल गर्नुहोस् । 

पुरै पढ्नुहोस्.....

आइसीसी पुरुष टी-२० विश्वकप २०२२ सम्बन्धी केही महत्वपुर्ण जानकारीहरु ।

 आइसीसी पुरुष टी-२० विश्वकप, २०२२

✍ विजेता राष्ट्रः-                                         इङल्याण्ड

✍ उप-विजेता राष्ट्रः-                                     पाकिस्तान 

✍ सेमिफाइनलमा पुगेका राष्ट्रहरुः-             इङल्याण्ड, भारत, पाकिस्तान, न्यूजिल्याण्ड

✍ संस्करणः-                                             आठौं

✍ खेल मितिः-                                           अक्टुवर १६ २०२२ देखि नोबेम्बर १३ सम्म ।

 ✍ सहभागी देशका टिमः-                                सोह्र (१६)

✍ प्लेयर अफ द सिरिजः-                                 इङल्याण्डका साम कुरान

✍ खेल भएको देशः-                                        मेलबर्न, अस्ट्रेलिया 

 

खेल सम्बन्धी अन्य जानकारी

 

✍ इङल्याण्डले यस अघि सन २०१० मा पहिलो पटक र हाल २०२२ मा टी-२०  विश्वकपको उपाधी २ पटक जितेको हो । 

✍ फाइनलमा इङल्याण्डले पाकिस्तानलाइ ५ विकेटले पराजित गरेको थियो । 

✍  टी-२० विश्वकप इतिहाँसमा वेष्टइण्डिज र इङल्याण्डले २/२ पटक यस्तो प्रकारको सिरिज जितेका छन् अरु कुनै राष्ट्रहरुले २ पटक जितेका छैनन् । 

 

आगामी टी-२० विश्वकप कहिले र कहाँ हुने ?

 

✍ सन् २०२४ मा वेस्टइण्डिज र अमेरिका (यसमा २४ टिम सहभागी हुने)

✍ सन् २०२६ भारत र श्रीलङ्का ।

टी-२० विश्वकपको इतिहाँस

✍ सन् २००७ देखि सुरुभएको यो सिरिज पहिलो पटक दक्षिण अफ्रिकामा संचालन भएको थियो भने यो खेल प्रत्येक २/२ वर्षमा संचालन हुन्छ ।

पुरै पढ्नुहोस्.....

धितोपत्र र धितोपत्र बजार सम्बन्धि जानकारी -(Securities and securities market information)

धितोपत्रः

ü  ✅ संगठित संस्थाले वा सरकारले आफुलाई आवश्यक पूँजी संकलन गर्न जारी गरेको वित्तीय उपकरणलाई धितोपत्र भनिन्छ ।

ü  ✅ यस अन्र्तगत संगठित संस्थाले जारी गरेको शेयर, स्टक, बण्ड, डिवेन्चर, सामुहिक लगानी योजना सम्बन्धि प्रमाणपत्र र सरकारले जारी गर्न T – bill, Development Bond, citizen Bond, National Bond and Foreign employment Bond  पर्दछन् ।

ü  ✅ धितोपत्र सरकार र पब्लिक लि. कम्पनीले मात्र जारी गर्न सक्दछ ।

  धितोपत्र बजारः

✅ सरकार वा कम्पनीले जारी गरेको वित्तीय उपकरणको खरिद बिक्रि हुने बजारलाई धितोपत्र बजार भनिन्छ ।

✅ संगठित संस्थाले धितोपत्र मार्फत आवश्यक पुँजी संकलन गर्दछ भने सोको खरिद कर्ता वा लगानी कर्ताले संस्थाको स्वामीत्व ग्रहण गर्ने, ब्याज , मुनाफा र लाभांसको हिस्सेदार बन्न पाउने मौका पाउछन् ।

✅ अतः यस बजारले सर्वसाधारण जनता र संगठित संस्थाबीच सम्मर्क सेतुको रुपमा काम गरी यी बीच सुमधुर सम्बन्धको बहाली गर्दछ ।

पुरै पढ्नुहोस्.....

सार्क सम्बन्धी करिब २५० बढी वस्तुगत प्रश्नोत्तरः- लाइक शेयर गरौ ।

१. सार्कका ११ औंं महासचीव को हुन् ? अहमद सलिम

२. त्यो कुन सार्क राष्ट्र हो जहाँ सार्क शिखर सम्मेलन नै भएको छैन ? अफगानिस्तान

३. अफगानिस्तानले सार्कको कुन शिखर सम्मेलनबाट औंपचारिक रूपमा सदस्यता प्राप्त ग¥योे ? १४ औंं

४. जोडा मिलाउ

क) BIMSTEC १) १०

ख) NAM २) ८

ग) SAARC ३) १२०

घ) ASEAN ४) ७

उत्तरःक४ ख३ ग२ घ१

५. सार्क मन्त्रिपरिषद्को बैठक वर्षको कतिपटक बस्ने गर्दछ ? २ पटक

६. अफगानिस्तानको राष्ट्रिय भाषा कुन होइन ? दारि पर्सियन

७. पूर्वको भेनिस भन्नाले कुन सार्क राष्ट्रलार्ई चिनिन्छ ? भारत

८. हाल सार्कका सहयोगका क्षेत्रहरू कति वटा रहेको छन् ? १६ वटा

१०. नेपालको समयभन्दा भारतको समय १५ मिनेट पछाडि छ भने भूटानको समय कति अगाडि छ ? १५ मिनेट अगाडि

११. दशौं सार्क व्यापार मेला कुन देशमा भएको थियो ? नेपाल

१२. माल्दिभ्सको अड्डु एटलमा सम्पन्न सार्कको सत्रौं शिखर सम्मेलनले कति बुँदे घोषणापत्र जारी गरेको थियो ? २० बुँदे

१३. सार्कको १८ औंं शिखर सम्मेलन कुन देशमा आयोजना गरिने भएको छ ? नेपाल

१४. सार्क सामूदायिक तटवर्ती क्षेत्र व्यवस्थापन केन्द्र कुन देशमा रहेको छ ? माल्दिभ्स

१५. आफ्ना नागरिकलार्र्ई सन् २००७ देखि E-Passport दिन शुरु गर्ने प्रथम सार्क देश कुन हो ? माल्दिभ्स

१६. सार्कशिखर सम्मेलनमा हालसम्म सबै भन्दा बढी वुँदाको घोषणापत्र (८४ बुँदे) कति औंं शिखर सम्मेलनले जारी ग¥योे ? दशौं

१७. सार्कबीउ बैकको स्थापना गर्ने निर्णय कति औं शिखर सम्मेलनबाट भएको थियो ? १६ औंं

१९. चौथो सार्कस्तरीय दक्षिण एशियाली व्यवसायी सम्मेलन काठमाडौमा कहिले भएको थियो ? २०६८ मंसीर ३–५

२०. सार्ककै इतिहासमा कुन मुलुकको महासचीवले आफ्नो कार्यकाल पुरा नहुदै राजिनामा दिएका थिए ? माल्दिभ्स

२१. नेपालले SAPTA को अनुमोदन कहिले गरेको हो ? वि.सं. २०५०-६-१२

२२. नेपालको SAPTA अन्तर्गत भन्सार छुट कति वस्तुहरूमा प्राप्त गरेको छ ? १४

२३. सार्कसचिवालयको उद्घाटन कहिले भएको हो ? वि.सं. २०४३-१०-२

पुरै पढ्नुहोस्.....

लोक सेवाको परीक्षा पास गर्ने अचुक उपाय

जीवन निर्वाहका विभिन्न विकल्पहरू रहेका हुन्छन् । सबैले आफ्नो आफ्नो क्षमता, योग्यता र सीप बमोजिमको पेसा, व्यवसाय अपनाएका हुन्छन् । त्यसमा कुनै निकाय, संस्था वा सरकारी कार्यालयहरू जागिरकालागि उत्तम विकल्प हुन सक्छन् । यस्ता विकल्पहरूमा पछिल्लो समय सरकारी जागिर धेरैको आकर्षणको केन्द्र बन्दै गएको छ । स्थायित्व, सेवाको सुरक्षा, भविष्यको योजना लगायतका सुविधाहरूले गर्दा तलबमान अन्य निजी तथा गैर सरकारी संस्थाहरूको तुलनामा कम भए पनि जागिरका लागि सरकारी सेवाले महत्त्व पाउँदै गएको यथार्थ हो । अझै पनि निजामती सेवा तर्फ प्रवेशको लागि चेतना अर्थात् ज्ञानको कमी हुनु, भौगोलिक विकटता तथा सूचनाको कमीले गर्दा निजामती सेवामा पहुँच स्थापित हुन नसके पनि पछिल्लो समयमा गरिएको समावेशी लगायतका व्यवस्थाले सरकारी सेवामा प्रतिस्पर्धाको लागि अवसर नपाएका गुन्जनहरु बिस्तारै कम हुँदै गएका छन्  ।

निजामती सेवाको पदमा नियुक्तिका लागि उपयुक्त उमेद्वार चयनका गर्न परीक्षा लिने काम लोक सेवा आयोगले लिने प्रावधान नेपालको संविधानले गरेको छ । लोक सेवा आयोग प्रतिको भरोसा, विश्वसनीयता र साखले गर्दा दूर दराजमा रहेका व्यक्तिहरू समेत निष्पक्ष प्रतिस्पर्धाका लागि एक मात्र रोजाइ लोक सेवा आयोगको परीक्षालाई बनाएका कारण बजारमा योग्य जनशक्तिको हरेक वर्ष वृद्धि हुँदै गएको छ । हजारौँ व्यक्तिबाट सीमित व्यक्तिले मात्र सेवामा प्रवेश गर्ने अवसर पाउने हुँदा लोक सेवा परीक्षा पास गर्नु एक चुनौती नै बनेको छ । जहा इच्छा त्यहाँ उपाय भने जस्तै कडा परिश्रम र मेहनत गर्ने व्यक्तिहरू सेवामा प्रवेश गर्ने सम्भावना प्रबल हुन्छ । प्रस्तुत लेख विषयगत लेखमा कसरी पढ्ने र लेख्ने बारेमा केन्द्रित रहेको छ । यसका लागि तल उल्लिखित केही उपायहरूलाई मनन गर्नु जरुरी छ :

१) लोक सेवाको परीक्षा एक तपस्या नै भएकोले अध्ययन गर्नु अगाडि आफूमा आत्मविश्वास, धैर्यता र निरन्तरता हुनु जरुरी छ । म सक्छु र गर्छु भन्ने दृढ सङ्कल्प लिएर मात्र लोक सेवाको तयारी गर्नुपर्छ अन्यथा शुरुमै अन्य विकल्प चयन गर्नु उत्तम हुन्छ ।

२) लोक सेवाको परीक्षा सबैको रोजाईको विषय भएकाले आफूलाई कसरी फरक रूपमा प्रस्तुत गर्न सकिन्छ भनी थप अध्ययन गर्नु पर्छ ।

३) कुनै पनि विषय वस्तुको अध्ययन गर्दा त्यसको अवधारणा, अर्थ, परिभाषा, उद्देश्य, विशेषता, समस्या, समस्याका कारणहरु, प्रभाव, समस्यासँग सम्बन्धित मौजुदा नीतिगत तथा संस्थागत व्यवस्थाहरू तथा सुझावहरूको ढाँचामा अध्ययन गर्दा बढी भन्दा बढी पाठ्यक्रम समेटिन्छ ।

४) पाठ्यक्रममा उल्लिखित विषयहरूको बारेमा स्पष्ट हुन जरुरी छ । जबसम्म अबधारणात्मकरुपबाट विषयवस्तुउपर परिचित हुन सकिँदैन तबसम्म परीक्षामा लेख्ने खुराक उपलब्ध हुन सक्दैन । यो नै सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण र अचुक उपाय हो कि हरेक विषयवस्तुउपर स्पष्ट भई यो भनेको के हो भनी अर्थ लगाउन सक्ने हुनुपर्छ ।

५) बजारमा धेरै पाठ्यपुस्तक, गाइड तथा सोलुसन सामग्रीहरू उपलब्ध छन् । सूचनाको overload भयो भने पनि अध्ययनलाई हानी हुन सक्छ । त्यसैले शुद्ध तथ्याङ्क र आधिकारिक स्रोतको खोजी गर्नु जरुरी छ । उपयुक्त पाठ्यसामग्रीको छनौट गरी कुनै एकलाई आधार बनाउनु पर्छ र अन्यलाई सन्दर्भको रूपमा उपयोग गर्दै अध्ययनमा थप निखार ल्याउनुपर्छ ।

६) रेडियो सुन्ने, टिभी हेर्ने, पत्र पत्रिका पढ्ने र दैनिक घटनाहरू डायरीमा नोट गर्ने बानी बसाल्नुपर्छ । पत्रिकाका बिचार तथा दृष्टिकोण स्तम्भमा उल्लिखित लेखहरूलाई सम्भव भएसम्म दैनिकरुपमा अध्ययन गरी आफ्नो पाठ्यक्रमसँग मिल्ने गरी आबद्ध गर्दा प्रभावकारी हुन्छ जसबाट परीक्षामा लेख्ने खुराकमा वृद्धि हुन्छ ।

७) विभिन्न संस्थाहरूले सञ्चालन गरेका ट्युसन कक्षाहरू पनि लिने प्रवृत्ति बढ्दो छ । यो आफैमा खराब भने होइन । यसले एक खालको बजारको अवस्था बुझ्न र केही नयाँ बिचार सृजना गर्न मदत गरे पनि अध्ययन गर्ने आफै हो । उपत्यका बाहिर यस्तो सुविधा कम भएकाले बाहिर बसेर तयारी गरेका प्रतिस्पर्धी पनि डराउनु हुँदैन । पाठ्यक्रममा आधारित रहेर अध्ययन गर्ने हो भने जहा रहे बसे पनि आफूलाई अब्बल रूपमा प्रस्तुत गर्न सकिन्छ । जबसम्म आफू नै अध्ययनमा कटिबद्ध बन्न सकिँदैन तबसम्म अमृत नै ल्याएर पिलाए पनि त्यो कामयाब हुन सक्दैन ।

८) लेखाइ एक कला हो । पढेर मात्र हुँदैन, बुझ्नु पर्छ, बुझेर मात्र हुँदैन लेख्न सक्नुपर्छ लेखेर मात्र हुँदैन समयमा लेख्न सक्नुपर्छ त्यसैले समयको पावन्दीलाई ध्यान दिई सबै प्रश्नलाई सन्तुलित रूपमा लेख्नुपर्छ । उत्तर लेख्दा सङ्गठित, सिलसिलेवार, विषयवस्तुको स्पष्टता, सकारात्मक सोच र आत्मविश्वासका साथ प्रस्तुत गर्दा उत्तम हुन्छ ।

९) परीक्षामा उत्तर लेख्ने बेलामा बढी दोधार हुने अवस्था भनेको समूहीकरण गरेर लेख्ने वा सिधै बुँदामा लेख्ने भन्ने कुरामा हुन्छ । सकिन्छ भने समूहीकरण (clustering) गरेर लेख्दा बुदाहरु छुटेन सम्भावना कम हुन्छ । यसमा मुख्यतया नीतिगत, संरचनागत/प्रक्रियागत, व्यवस्थापकीय र व्यवहारगतरुपमा बुदाहरुलाई अलग गरी लेख्दा प्रभावकारी हुन्छ । यदि यसो गर्न सकिँदैन भने पनि आत्तिनु पर्दैन, बुँदाहरुलाई माथिका समूह सम्झेर सिलसिलेवाररुपमा लेख्दा पनि राम्रो हुन्छ ।

१०) उत्तर लेख्नु अगाडि प्रश्नलाई राम्रोसँग अध्ययन गरी उक्त प्रश्न कुन पाठ्यक्रमसँग आबद्ध हो आकलन गर्न सक्नुपर्छ । प्रश्नमा अरू प्रश्न पनि जोडिएर आउने भएकोले त्यसलाई break  गरी underline गर्नुपर्छ । त्यसपछि हरेक जोडिएका प्रश्नको अंकभार बमोजिम छुट्टै शीर्षक दिएर लेख्नुपर्छ ।

११) लोकसेवाले जहिले पनि तथ्यलाई विश्वास गर्छ त्यसैले उत्तर लेख्दा पृष्ठभूमि लामो बनाउने तर्फ लाग्नु हुँदैन । सिधै प्रश्नमा प्रहार गरी प्रत्यक्ष्य उत्तर लेख्नुपर्छ । बुँदागत रूपमा उत्तरलाई प्रस्तुत गर्दा प्रभावकारी हुन्छ । सकिन्छ भने चित्र, तथ्याङ्क वा उदाहरणलाई आधार बनाई उत्तरलाई मौलिक रूपबाट प्रस्तुत गर्न सकेमा लोक सेवाको परीक्षाको लागि उत्तम मानिन्छ ।

१२) उत्तर लेख्दा सरल, छोटो वाक्यमा, दोहोरो अर्थ नलाग्ने गरी लेख्नुपर्छ जसले गर्दा उत्तर पुस्तिका जाँच गर्नेलाई विश्वास कायम गर्न सहज हुन्छ । कहिले काहि प्रश्नले दोहोरो उत्तर पनि मागेको हुनसक्छ । जस्तै सार्वजनिक प्रशासनका सुधारका उपायहरू उल्लेख गर्नुहोस् भनी १० नम्बरको प्रश्न आयो भने प्रश्नले सुधारका उपाय भन्दा अगाडि समस्या पनि छ भन्ने स्पष्ट बुझ्नु जरुरी छ र समस्या उल्लेख नगरी सुधारका उपाय मात्र लेखेमा पुरा नम्बर आउन सक्दैन ।

१३) हरेक प्रश्नको उत्तर लेखे पछि अन्तिममा निष्कर्ष लेख्नु अनिवार्य हुन्छ । निष्कर्ष नै समग्र प्रश्नको सार भएकाले यो लेख्दा होसियारीपूर्वक प्रश्नलाई समेटने गरी सकारात्मक तथा आत्मविश्वासका साथ उत्तरको बिट मार्नुपर्छ ।

हरेक व्यक्तिको पढ्ने तरिका आ आफ्नै हुन्छ तर पढ्दा विषयवस्तु मेल खानेगरी, सुत्रबद्ध तरिकाले वा चित्र बनाएर अध्ययन गर्दा थप प्रभावकारी हुन्छ । सरकारी वेबसाइट, विभिन्न आयोग र समितिका प्रतिवेदनहरू, पोर्टल, आर्थिक सर्वेक्षण, संविधान, निजामती सेवा ऐन तथा पाठ्यक्रमसँग सम्बन्धित ऐन, स्थानीय तह सम्बन्धी ऐन र सो सम्बन्धी व्यवस्था, नियम, बजेट, नेपाल सरकारका नीति तथा कार्यक्रम आदिलाई मुख्य रूपमा अध्ययन गर्नुपर्छ । यसका अलावा सोपान मासिक, अन्तर्राष्ट्रिय मञ्च चैतन्य मञ्च, प्रशासन, कामाद, निजामती पत्रिका तथा विभिन्न मन्त्रालयले निकाल्ने जर्नलहरूलाई आधार बनाउनु पर्छ । विभिन्न सन्दर्भलाई आधार बनाएर आफ्नो व्यक्तिगत नोट बनाउन सकेमा परीक्षाको समयमा अत्यन्तै प्रभावकारी तथा समयको बचत हुने हुँदा यसमा ध्यान दिनु जरुरी छ । मन मिल्ने साथीहरुसग सम्बन्धित विषयहरूमा छलफल गर्ने, लेखेर एकले अर्काको जाँच गर्ने, सोध्ने आदि उपाय अपनाउँदा समेत अध्ययनमा निखार आउँछ ।

माथि उल्लिखित उपायहरूलाई मनन गरी दैनिक समय तालिका बनाउँदै अध्ययन गर्नुपर्छ । एकपटकको असफलतालाई नजिर बनाइ निराश हुनुहुँदैन । पटक पटकको प्रयासलाई आत्मविश्वासका साथ आत्मसात् गर्दै अगाडि बढ्न सकेमा असम्भव भन्ने केही हुँदैन । सफलता प्राप्त गर्नका लागि त्याग जरुरी भएको हुँदा सम्झेको बखत लोकसेवा पढ्छु भन्ने सोच राख्नेहरू कहिल्यै सफल हुन सक्दैनन् । कडा तपस्या, दृढ सोच, सकारात्मक भावना, आत्मविश्वास, निरन्तरता र प्रतिबद्धता लोक सेवा परीक्षा पास गर्ने अचुक मन्त्र हुन जसले तपाइको सोचलाई सफलतामा बदल्न निश्चित सहयोग गर्नेछ, शुभकामना ।

#प्रशासन डट कम

पुरै पढ्नुहोस्.....

नोबेल पुरस्कार, २०२० कुन देशका र क-कस्ले पाए हेर्नुहोस् ।

नोबेल फाउंडेशन द्वारा स्वीडेनका वैज्ञानिक अल्फ्रेड नोबेलको सम्झनामा सन १९०१ मा शुरु गरिएको यो शांति, साहित्य, भौतिक, रसायन, चिकित्सा विज्ञान तथा अर्थशास्त्र को क्षेत्रमा विश्वको सर्वोच्च पुरस्कार हो । यो पुरस्कार को रूपमा प्रशंसा-पत्र को साथ 10 लाख डालर को राशि प्रदान गरिदै आएको छ । 

 

पुरै पढ्नुहोस्.....

नेपालका सार्वजनिक संस्थानमा समस्या र चुनौती:-

शेयर वा जायजेथामा सरकारको पूर्ण वा आंशिक लगानी तथा स्वामित्व भएका अविच्छिन्न उत्तराधिकारीवाला स्वशासित सङ्गठनलाई सार्वजनिक संस्थान भनिन्छ । सन् १९३० को दशकमा विश्वले भोग्नुपरेको चरम आर्थिक सङ्कट एवं दोस्रो विश्वयुद्धपश्चात् विकास भएको लोककल्याणकारी राज्यको अवधारणासँगै विश्वभर सार्वजनिक संस्थान स्थापना गर्ने लहर चलेको पाइन्छ । यस अवधारणाले राज्यलाई आफ्ना परम्परागत कार्यका अतिरिक्त उद्यमशीलता र व्यवसायसम्म केन्द्रित गरेको पाइन्छ । निजी क्षेत्रले मुनाफा आर्जन हुने ठाउँमा मात्र लगानी गर्ने‚ सरकार आफै संलग्न भई कार्य गर्दा पुरातन कर्मचारीतन्त्रीय शैलीका कारण व्यावसायिक ढङ्गले काम हुन नसक्ने कारणले जनतालाई अत्यावश्यक एवं अन्य सेवा सर्वसुलभ ढङ्गबाट उपलब्ध गराउन व्यावसायिक सिद्धान्तको प्रयोग गर्न सक्ने गरी सार्वजनिक संस्थानलाई कानुनले तोकेबमोजिम व्यवस्थापकीय स्वायत्तता प्रदान गरिएको हुन्छ ।

नेपालमा योजनाबद्ध विकासको सुरुवात हुनुभन्दा पहिलेबाटै वि.सं १९९३ मा कम्पनी कानुन जारी भई विराटनगर जुट मिलको स्थापना र विशेष ऐन जारी भई वि.सं १९९४ मा नेपाल बैङ्क लिमिटेडको स्थापना भएपश्चात् सार्वजनिक संस्थान स्थापनाको सुरुवात भएको पाइन्छ । नेपालमा योजनाबद्ध विकासको सुरुवात भएसँगै सार्वजनिक संस्थान स्थापना गर्ने लहर नै चलेको पाइन्छ । सातौँ पन्चवर्षाय योजनाको अन्त्यसम्म ६२ सार्वजनिक संस्थान नेपालमा रहेका थिए । आठौँ पञ्चवर्षीय योजनाको सुरुवातसँगै सुरु भएको आर्थिक उदारीकरणको नीतिअनुसार सार्वजनिक संस्थान विभिन्न विधिद्वारा निजीकरण गर्ने नीतिअबलम्वन गरियो जसका कारण हाल ३३ सार्वजनिक संस्थानले मात्र व्यावसायिक कारोबार गरिरहेका छन् ।

सरकारको आंशिक वा पूर्ण स्वामित्व रहने सार्वजनिक संस्थानमा सरकारी नियन्त्रण‚ नाफामुखी भाव भन्दा सेवामुखी भाव‚ पृथक् कानुनी अस्तित्व‚सार्वजनिक जबाफदेहिता र स्वतन्त्र व्यावसायिक कारोबार जस्ता विशेषता रहेका हुन्छन्। योजनावद्द आर्थिक विकासमा सहयोग पुर्‍याउनु‚ जनताका आधारभूत आवश्यकता सुपथ एवं सहज ढङ्गले पुरा गर्नु‚ सन्तुलित क्षेत्रीय विकास गर्नु‚ रोजगारीको सिर्जना‚ सरकारी आयमा वृद्धि‚ निजी क्षेत्र पुग्न नसक्ने ठाउँमा अत्यावश्यक वस्तु तथा सेवा पुर्‍याउनु एवं निजी क्षेत्रको एकाधिकारलाई चुनौती दिनु लगायतका उद्देश्य सार्वजनिक संस्थानले राखेका हुन्छन् ।

नेपालमा सार्वजनिक संस्थान स्थापना भएको करिब ८५ वर्ष बितिसक्दा पनि अपेक्षित नतिजा हासिल हुन नसके पनि सार्वजनिक संस्थानले केही लाभ भने जनतालाई अवश्य पुर्‍याएका छन् । निजी क्षेत्र मुनाफा नदेखेर पुग्न नसक्ने विकट क्षेत्रमा समेत सार्वजनिक संस्थान पुगेर अत्यावश्यक सेवा प्रवाह गरेको‚ नेपालका सार्वजनिक संस्थानले करिब ३१‚००० जनालाई रोजगारी दिइरहेका‚ सरकारको आयमा सार्वजनिक संस्थानले योगदान पुर्‍याएको (आ.व २०७५-०७६ मा सार्वजनिक संस्थानले नेपाल सरकारलाई आयकर बापत रु १७ अर्व ५७ करोड दाखिला गरेको)‚ कतिपय क्षेत्रमा निजी क्षेत्रको एकाधिकारलाई समेत सार्वजनिक संस्थानले चुनौती दिएका एवं सार्वजनिक संस्थानको माध्यमबाट सरकारले जनतासमक्ष आफ्नो उपस्थिति जनाउने भएकोले सार्वजनिक संस्थानको औचित्यता वर्तमान समयमासमेत सान्दर्भिक रहेको छ । कुनै पनि राज्य सामाजिक न्यायको मुद्दाबाट पछि हट्न नसक्ने र सबै क्षेत्रमा निजी क्षेत्र आकर्षित हुन नसक्ने हुनाले पनि सार्वजनिक संस्थानको महत्त्व वर्तमान समयमा पनि सान्दर्भिक नै रहेको छ ।

नेपालका सार्वजनिक संस्थानका समस्या तथा चुनौती :

१. सार्वजनिक संस्थान सेवामूलक ढङ्गबाट चल्ने वा नाफामूलक ढङ्गबाट चल्ने भन्ने सैद्धान्तिक अन्योल कायमै छ । सेवामूलक ढङ्गबाट मात्र चल्दा सार्वजनिक संस्थान घाटामा जाने र सरकारलाई बोझ मात्र हुने एवं नाफामूलक ढङ्गबाट चल्दा सरकारको सेवामुखी चरित्रमै प्रश्न चिन्ह खडा हुन सक्ने चुनौती विद्यमान छ ।

२. सरकारको नीतिगत मार्गदर्शन संस्थान सञ्चालनको आधारशिला हो । तर संस्थानको व्यावसायिक चरित्रमा आँच पुग्ने गरी संस्थानको व्यवस्थापनमा हुने राजनैतिक हस्तक्षेप नेपालका संस्थानलाई भारी परेको छ ।

३. अधिकांश सार्वजनिक संस्थानमा ओभर स्ट्याफिङ रहेको छ‚ मानव संसाधनको राइट साइजिङ सबै सार्वजनिक संस्थानमा चुनौतीपूर्ण छ ।

४. वित्तीय अनुशासन कमजोर रहनु ।

५ . वस्तु तथा सेवाको मूल्य निर्धारणमा सरकारी हस्तक्षेप।

६. अधिकांश संस्थानमा ट्रेड युनियन र व्यवस्थापन बीच सामूहिक सौदावाजी कमजोर रहेको‚ आम कर्मचारीको हित भन्दा व्यक्तिगत स्वार्थ हाबी भएको ।

७.आम जनताको नजरमा सार्वजनिक संस्थानको छवि सुधार गर्नुपर्ने ।

८. सरकारको लगानीको तुलनामा संस्थानबाट सरकारले कम प्रतिफल प्राप्त गरेको । (नेपाल सरकारले सार्वजनिक संस्थानमा आ.व २०७५÷०७६ सम्म गरेको लगानी रु ४ खर्व ६४ अर्व ५९ करोड पुगेको छ)

यी र यस्तै चुनौतीकाबीचमा नेपालका सार्वजनिक संस्थानहरूले जनतासमक्ष अत्यावश्यक वस्तु तथा सेवा जनतासमक्ष पुर्‍याइरहेका छन् । निजी क्षेत्र सक्षम भइसकेका क्षेत्रबाट सरकार क्रमशः बाहिरिँदै‚ संस्थानको सेवामूलक र व्यावसायिक चरित्रबीच उचित तादम्यता मिलाउँदै सार्वजनिक संस्थानहरूलाई कुशल‚ व्यावसायिक र प्रतिस्पर्धी तवरबाट अगाडि बढाउनुको विकल्प छैन । समाजवाद उन्मुख राज्य व्यवस्थाको परिकल्पना गरेको वर्तमान संविधानका आर्थिक‚ सामाजिक उद्देश्य पुरा गर्न समेत सार्वजनिक संस्थानलाई थप प्रभावकारी बनाउनु आवश्यक छ ।

-नविन पौडेलको फेसबुकबाट साभार । 

पुरै पढ्नुहोस्.....

सुरक्षित पासवर्ड सम्वन्धी अभ्यासहरु ।

1. Introduction

1.1 A secure password practices is a set of rules designed to enhance computer security by encouraging users to employ strong passwords and use them properly. A secure password practices is often part of an organization's official regulations and may be taught as part of security awareness training. The secure password practices may either be advisory or mandated by technical means.

2. Overview

2.1 Passwords are an important aspect of computer and information security. They are the front line of protection for user accounts. A poorly chosen password may result in the compromise of organization's entire corporate network. As such, all organization’s employees (including contractors, vendors and other external entities with access to organization systems) are responsible for taking the appropriate steps, as outlined below, to select and secure their passwords.

2.2 All employees that have access to organizational information systems must adhere to the password practices defined below in order to protect the security of the network, protect data integrity, and protect computer systems.

पुरै पढ्नुहोस्.....

संघीयताका विशेषता उल्लेख गर्दै नेपालको संविधानअनुसार संघ, प्रदेश र स्थानीय तहबीचको अन्तरसम्बन्धका आधारबारे चर्चा गर्नुहोस् ।

संघीयताका विशेषता उल्लेख गर्दै नेपालको संविधानअनुसार संघ, प्रदेश र स्थानीय तहबीचको अन्तरसम्बन्धका आधारबारे चर्चा गर्नुहोस् । (४+६)= १०

👉संघीयताका विशेषता

सार्वभौमसत्ताको दुई वा दुईभन्दा बढी तहबाट प्रयोग हुने व्यवस्थासहितको राज्यको स्वरूपलाई संघीयता भनिन्छ । संघीयतामा जनताको सार्वभौमिकताको वास्तविक अभ्यासका लागि एउटै मुलुकभित्र राष्ट्रिय सरकारका अलावा क्षेत्रीय र स्थानीय तहमा समेत सरकारहरूको गठन र सञ्चालन हुने व्यवस्था गरिएको हुन्छ । विश्वमा जम्मा २८ वटा मुलुकमा रहेको संघीय व्यवस्थाका देहायका आधारभूत विशेषता देख्न सकिन्छ :

(क) एउटै मुलुकभित्र शासनका दुई वा दुईभन्दा बढी तह हुन्छन् । तल्ला तहहरूको साझा उपरी संरचनाका रूपमा संघ रहेको हुन्छ ।

(ख) तल्ला तहका सरकारमा अधिकारको हस्तान्तरण लिखित संविधानबाटै गरिएको हुन्छ ।

(ग) संविधानले एकल र साझा गरी दुई खाले अधिकार दिएको हुन्छ । एकल अधिकारका विषयमा तल्ला तहहरू स्वायत्त र स्वशासित हुन्छन् भने साझा अधिकारका विषयमा शासनका तहहरूबीच साझेदारी शासन हुन्छ । त्यसैले संघीयतामा स्वशासन र साझेदारी शासनको समिश्रण हुन्छ ।

(घ) संवैधानिक सीमाभित्र रहेर सार्वभौम सत्ताको प्रयोग तल्ला तहका सरकारले समेत गर्न सक्ने भएता पनि यसको अन्तिम प्रयोग गर्ने अधिकार भने संघलाई मात्र हुन्छ ।

(ङ) शक्तिको क्षितिजीय र ठाडो दुवैखाले सन्तुलन र नियन्त्रण हुन्छ ।

(च) तहहरूका बीचमा कार्यगत स्वायत्तता भएता पनि परस्परमा सहयोग, सह–अस्तित्व, सहकारिता र समन्वयमा आधारित सम्बन्ध कायम गरिएको हुन्छ ।

(छ) शासनका तह र एकाइबीच स्रोत–साधनको सन्तुलित, विवेकपूर्ण र न्यायोचित विनियोजनका लागि स्वायत्त संवैधानिक निकायको व्यवस्था गरिएको हुन्छ ।

👉संघ, प्रदेश र स्थानीय तहबीचको अन्तरसम्बन्ध

नेपालको संघीयता केन्द्र विमुख वा प्रतिस्पर्धी नभएर सहकारितामूलक स्वरूपको हो । सहकारितामूलक संघीयतामा शासनका तहहरू परस्परमा सह–अस्तित्व, सहकार्य, सहयोग र समन्वयका आधारमा सञ्चालित हुन्छन् । नेपालको संविधानले शासनका तहबीचको अन्तरसम्बन्धका देहायका आधार तोकेको छ ः

(क) राजनीतिक अन्तरसम्बन्ध

पारस्परिक सहयोगमा आधारित संघीयता : धारा ५० (१)

तीन तहबीचमा सह–अस्तित्व, सहकारिता र समन्वयमा आधारित सम्बन्ध : धारा २३२ (१)

संघ, प्रदेश र स्थानीय तहबीच समन्वय कायम गर्न संघीय संसद्ले आवश्यक कानुन बनाउन सक्ने :धारा २३५ (१)

नेपाल सरकारले संविधान र संघीय कानुनबमोजिम प्रदेश र स्थानीय तहलाई आवश्यक निर्देशन दिन सक्ने : धारा २३२ (२) र (८)

आपसमा समन्वय कायम गर्न अन्तर–प्रदेश परिषद् रहेने : धारा २३४ ।

(ख) प्रशासनिक अन्तरसम्बन्ध

धारा ५०, धारा २३२ र धारा २३५ का माथि उल्लेख गरिएका व्यवास्थाहरू ।

लोकसेवा आयोगको परामर्शमा संघीय र प्रदेश निजामती सेवाका पदबीच सेवा परिवर्तन वा स्थानान्तरण : धारा २४३ (५) (घ) ।

प्रदेश लोकसेवा आयोग कानुनको आधार र मापदण्ड संघीय कानुनद्वारा निर्धारण हुने : धारा २४४ (३) ।

गाउँ/नगरपालिकाको कर्मचारी र कार्यालयसम्बन्धी व्यवस्था प्रदेश कानुनबमोजिम हुने : धारा (२२७) ।

(ग) आर्थिक अन्तरसम्बन्ध

राजस्व स्रोतको बाँडफाँडसम्बन्धी व्यवस्था (धारा ६०)

तीनै तहले आफ्नो आर्थिक अधिकार क्षेत्रभित्रको विषयमा कर लगाउन र राजस्व उठाउन सक्ने ।

साझा सूची र तीनै तहमा नपरेको विषयमा कर लगाउने र राजस्व उठाउने व्यवस्था नेपाल सरकारले निर्धारण गरेबमोजिम हुने ।

नेपाल सरकारले संकलन गरेको राजस्व तीनै तहबीच न्यायोचित वितरणको व्यवस्था मिलाउने ।

प्रदेश र स्थानीय तहले प्राप्त गर्ने वित्तीय हस्तान्तरण राष्ट्रिय प्राकृतिक स्रोत तथा वित्त आयोगको सिफारिसबमोजिम हुने ।

निष्कर्षमा भन्नुपर्दा संघीयता राज्यशक्तिको प्रयोग शासितहरूकै संलग्नता र सम्मतिमा गर्ने व्यवस्थाको अभ्यासद्वारा जनताको सार्वभौसत्ता स्थापित गर्ने प्रणाली हो । तथापि शासनका तहहरूले आ–आफ्नो अधिकारको प्रयोग गर्दा सह–अस्तित्वको मान्यताअनुरूप पारस्परिक सहयोग, साझेदारी र सहकार्यलाई केन्द्रबिन्दुमा राखिनुपर्छ । नेपालको संविधानले व्यवस्था गरेको संघीयताको मर्म पनि यही हो ।

पुरै पढ्नुहोस्.....

सार्वजनिक व्यवस्थापन भनेको के हो ? यसको कार्यक्षेत्रमाथि प्रकाश पार्नुहोस् । १० अंकको प्रश्न है त

सार्वजनिक मामिलाको सञ्चालन : सार्वजनिक व्यवस्थापन

नागरिकको सर्वोत्तम हितका लागि सार्वजनिक सरोकारका मामिलाहरूको सञ्चालन गर्नुलाई सार्वजनिक व्यवस्थापन भनिन्छ । उपलक्ध स्रोत साधनको उचित परिचालन गरी सांगठनिक लक्ष्य हासिल गर्न चाँजोपाँजो मिलाउनुलाई समेत व्यवस्थापन भनेर बुझिन्छ । सन् १९८० सम्म प्रशासन भनेर बुझिने विषय नै पछि गएर सार्वजनिक व्यवस्थापन भयो । लुथर गुलिकका अनुसार सार्वजनिक व्यवस्थापनअन्तर्गत योजना तर्जुमा गर्ने, संगठनको स्थापना गर्ने, जनशक्तिको व्यवस्था गर्ने, नेतृत्व दिने, निर्देशित गर्ने, नियन्त्रण गर्ने, प्रतिवेदन÷सूचना प्रवाह गर्ने, र बजेट बनाउने एवं लागू गर्ने कार्य पर्दछन् । 

प्रशासन शब्द सार्वजनिक सेवामा र व्यवस्थापन शब्द निजी क्षेत्रमा प्रचलित थियो । प्रशासनको तुलनात्मक अध्ययनपछि यसमा व्यापक सुधारको खाँचो देखियो । यही खाँचो पूरा गर्न प्रशासनमा निजी क्षेत्रका राम्रा गुणहरू अंगीकार गरी यसलाई सार्वजनिक व्यवस्थापन भन्न सुरु गरियो । अर्थात् परम्परागत र एकसूत्रीय प्रशासन व्यवस्थामा निजी क्षेत्रका राम्रा गुण अंगीकार गरिएपछि यो सार्वजनिक व्यवस्थापनका नामबाट परिचित भयो । यही परिवर्तनस्वरूप सार्वजनिक क्षेत्रमा निजीकरण, सेवा करार, कार्यसम्पादन सम्झौता, गुणस्तर परीक्षण, व्यवस्थापन परीक्षण, सेवाग्राहीका गुनासा सुनुवाइजस्ता विषयले प्रवेश पाए ।

सार्वजनिक व्यवस्थापनका विभिन्न कार्यक्षेत्र

(क) योजना व्यवस्थापन : मुलुकको सर्वाङ्गीण विकासका लागि उपयुक्त योजना तर्जुमा गर्ने, जनसहभागिता बढाउने र त्यसको प्रभावकारी सञ्चालन गर्ने कार्य सार्वजनिक व्यवस्थापनले गर्दछ । जनताको मागअनुसारको नीति, कार्यक्रम तर्जुमा गरी जनताको माग र आवश्यकताका आधारमा त्यसलाई सञ्चालन गर्नुपर्दछ । जसका लागि आवश्यकताका आधारमा नीति तर्जुमा र जनताको मागका आधारमा योजना तर्जुमा, छनोट र कार्यान्वयन गर्नुपर्दछ ।

(ख) जनशक्ति व्यवस्थापन : सार्वजनिक व्यवस्थापन सञ्चालन गर्ने एक मात्र जीवन्त र चलायमान आधार मानव स्रोत हो । प्रभावकारी नीति तर्जुमादेखि योजनाको कार्यान्वयनका लागि महत्वपूर्ण पक्ष सार्वजनिक क्षेत्रमा दक्ष, योग्य, सीपयुक्त जनशक्ति आवश्यकता पर्दछ । योग्य, दक्ष, प्रतिस्पर्धी जनशक्तिले मात्र समग्र व्यवस्थापनमा योगदान गर्न सक्ने भएकाले योग्यतम् जनशक्तिको प्राप्ति, विकास, उपयोग र सम्भार गर्ने कार्य सार्वजनिक प्रशासनका लागि अपरिहार्य रहन्छ ।

पुरै पढ्नुहोस्.....

शाखा अधिकृत, नासु र खरिदार लक्षित पछिल्ला केहि अति महत्वपूर्ण समसामयिक जानकारीहरु २०७६

शाखा अधिकृत, नासु र खरिदार लक्षित पछिल्ला केहि अति महत्वपूर्ण समसामयिक जानकारीहरु

१.प्रधानमन्त्री राष्ट्रिय प्रतिभा पुरुस्कार - २०७५
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
⇨वरिष्ठ आँखा रोग विशेषज्ञ डा.सन्दुक रुइत लाई
⇨प्रथम पटक २०७६ असोज ३ संविधान दिवशको दिनमा वितरण गरिने
⇨पुरुस्कार राशि - रु ५ लाख
⇨स्थापना - २०७५ मंसिर १७ गते
@govindagiri

⇨अध्ययन गर्नुभयो खुसीलाग्यो... कृपया शेयर गर्न नभुल्नुहोला है..!!

२.भोकमरी सुचकाङ्क 2019
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
•नेपाल 73 औ स्थानमा(20.8 अंक)
•जम्मा 117 देश मध्ये
•पहिलो स्थानमा :- बेलारुस रहेको (समान अंकसहित अन्य 17 राष्ट्र रहेका)
•अन्तिम स्थानमा; - सेन्ट्रल अफ्रिकन रिपव्लिक
@govindagiri

⇨share it.

३.छैठौ ईन्टिग्रीटी आईकन नेपाल २०१९
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
•काजीमान राईलाई
•हाल उहाँ चुलाचुली गाउँपालिका, ईलामको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हुनुहुन्छ
•Accountability Lab ले हरेक वर्ष प्रदान गर्ने
•सक्षम,ईमान्दार र कर्तव्यनिष्ठ राष्ट्रसेवक कर्मचारीलाई
@govindagiri

४.सन् २०१९ को विश्वको प्रेरणादायी १०० महिला सूची
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
•नेपालकी बोनिता शर्मा पर्न सफल भएकी
•महिला सशक्तिकरण र पोषणका क्षेत्रमा उनले गरेको संघर्षको कदर गर्दै शर्मालाई विश्वको प्रेरणादायी महिला सूचीमा राखिएको
•शर्मा सोसल चेन्ज मेकर एण्ड इनोभेटर (सोचाइ) की संस्थापक  हुन्
•बिबिसीले प्रत्येक वर्ष विश्वका विभिन्न देशबाट प्रेरणादायी महिलाको सूची सार्वजनिक गर्ने गरेको छ।
@govindagiri

⇨ शेयर गर्नुस है..!!

५.फिफा द बेस्ट अवार्ड २०१९
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
•उत्कृष्ट पुरुष खेलाडी ⇨लियोनल मेस्सी(अर्जेन्टिना/ बार्सिलोना)( सबैभन्दा धेरै ६ पटक)
•उत्कृष्ट महिला खेलाडी ⇨मेगन रापिनोइ(अमेरिका र रिजन Fc)
•उत्कृष्ट पुरुष गोलकिपर ⇨अलिसन  बेकर(ब्राजिल/लिभरपुल)
•उत्कृष्ट महिला गोलकिपर ⇨सरि भभेनेनडाल(नेदरल्याण्ड)
•उत्कृष्ट पुरुष प्रशिक्षक ⇨जुर्गेन क्लोप(लिभरपुल)
•उत्कृष्ट महिला प्रशिक्षक ⇨जिल इलिस( अमेरिका)
•फिफा पुस्कास अवार्ड ⇨डेनियल जोसोरि( हङ्गेरी)
•फिफा फ्यान अवार्ड ⇨सिल्भिया ग्रेक्को
•फिफा फेयर प्ले अवार्ड ⇨मार्सेलो बाइल्सा र द लिड्स युनाइटेड

६.अन्तराष्ट्रिय गरिवी निवारण दिवश २०१९
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
•नारा; - "Acting together for empower children, their families and societies to end poverty"
•हरेक वर्ष अक्टोवर १७ मा मनाईने
•सन १९९३ बाट मनाउन थालिएको
••••••••••••••
स्मरण रहोस; -
•••••••••••••••
⇨नेपालमा गरिवीको रेखामुनि रहेको जनसंख्या; - १८.७%
⇨बहुआयामिक गरिवी; - २८.६% रहेको
⇨ २६ जिल्लामा गरिव परिवार पहिचान गरिएको छ भने १२ जिल्लामा पहिचान कार्य भईरहेको
⇨सन २०३० सम्म नेपालले गरिवीको रेखामुनि रहेको जनसंख्या ५ % भन्दा तल झार्ने प्रतिवद्धता गरेको छ
@govindagiri

⇨अध्ययन गर्नुभयो खुसीलाग्यो ,कृपया शेयर गर्न नभुल्नुहोला है..!!

७.नोवल पुरस्कार २०१९..!!
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
☆रसायन शास्त्रतर्फको नोबेेल पुरस्कार २०१९
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
१.अमेरिकाका -जोन गनडईनफ
२.अमेरिकाका -स्टियाले विटिङहाम
३.जापानका -अकिरा योसिन्हो
      ⇨ lithium-ion batteries को विकास गरेवापत ३ जना वैज्ञानिकलाइ संयुक्तरुपमा प्रदान गरिएको हो । लिथियम इयोन ब्याट्री मोबाइल फोनदेखि विद्युतीय गाडीमासमेत प्रयोगमा ल्याइन्छ ।

☆भौतिक विज्ञानतर्फको नोबेल पुरस्कार २०१९
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
१.क्यानडाली-अमेरिकी -जेम्स् पिबल्स
२.स्वीट्जरल्याण्डका -माइकल मेयर
३.स्वीट्जरल्याण्डका -डिडे क्वेलो
      ⇨ब्रह्माण्डको उत्पत्तिसँग सम्बन्धित कार्य र सूर्यजस्तै देखिने एक तारा वरिपरि घुम्ने निकै टाढा अवस्थित ग्रह सन् १९९५ मा पत्ता लगाएकोमा संयुक्त रूपमा पुरस्कार दिने घोषणा गरिएको हो।

☆चिकित्सा विज्ञानतर्फको नोबेल पुरस्कार - २०१९
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
१.अमेरिकाका- विलियम काएलिन
२.बेलायतका- सर पिटर र्‍याट्क्लिफ
३.अमेरिका- ग्रेग सिमेन्जा
      ⇨कोषहरूले अक्सिजनको मात्रालाई कसरी चिन्छन् र अङ्गीकार गर्छन् भन्ने कुरा पत्ता लगाए वापत ३ वैज्ञानिकलाइ संयुक्त रूपमा सन् २०१९ को चिकित्सा विज्ञानतर्फको नोबल पुरस्कार प्रदान गरिने घोषणा गरिएको हो ।

☆साहित्य नोवल पुरस्कार २०१९
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
१.सन् २०१८ का लागि पोल्यान्डकी उपन्यासकार- ओल्गा टोकारजुकले पाएकी छन्
२.सन् २०१९ का लागि अस्ट्रियाका -पिटर ह्यान्डकेलाई दिइएको छ।
       ⇨७६ वर्षीय अस्ट्रियन नाट्यकार सरल भाषामा मानव अनुभवको परिधिलाई उजागर गर्न सिपालु मानिन्छन्।
         ⇨आफ्नो समयका व्यावसायिक रूपमा अत्यधिक सफल लेखकमा गनिने ५७ वर्षीय पोलिस लेखक तोकाचु‌कले जीवनको परिधिहरूभन्दा माथि गएर कथात्मक परिकल्पना गर्न सक्ने उनको क्षमताको आधारमा पुरस्कार दिइएको

☆नोवल शान्ती पुरस्कार २०१९
••••••••••••••••••••••••••••••••••
१.ईथियोपियाका प्रधानमन्त्रि -अबि अहमद अलि लाई
      ⇨शान्ति र अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग प्राप्त गर्न उनले गरेका प्रयासहरूको लागि, र विशेष गरी छिमेकी इरिट्रियासँगको सीमा विवाद सुल्झाउने निर्णायक पहलको लागि।

☆अर्थशास्त्र तर्फको नोवल पुरस्कार २०१९
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
१.भारतका-अभिजीत बनर्जी
२.फ्रान्स की-एस्तर डुफलो
३.अमेरिकाका-माइकल क्रेमर
 ⇨उनीहरूको वैश्विक गरीबी निवारणको प्रयोगात्मक दृष्टिकोणको लागि।
@govindagiri

⇨अध्ययन गर्नुभयो खुसीलाग्यो... कृपया सक्दो शेयर गर्नुस है..!!

८.दशौँ लिगलिगे दौड २०७६
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
⇨विजेता ;- पर्वतका अनिष थापामगर(चौथो पटक)
⇨चेपे र मर्स्याङ्दी नदिको दोभानबाट लिगलिगकोटसम्मको १३ दशमलव ८ किलोमिटर दुरी ५७ मिनेट ५५ सेकेण्डमा पार गर्दै थापा लिगलिगे दौड जितेर लिगलिगे राजा बन्न सफल हुनुभएको हो
⇨दौडका विजेतालाई राजाका रुपमा एक रात लिगलिगकोटमा राख्ने गरिन्छ । लिगलिगे दौडमा प्रथम हुनेलाई यस वर्षदेखि एक दिनका लागि लिगलिगे राजाका साथै एकवर्षका लागि पालुङ्टार नगरपालिकाको पर्यटन सद्भावना दूत पनि घोषणा गरिएको छ ।
⇨दौडेर लिगलिगको राजा हुने परम्परालाई उजागर गर्न २०६७ सालदेखि लिगलिगे दौड हुँदै आएको छ
@Govindagiri
⇨शेयर गर्न नभुल्नुस है...!!

९.नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) को नयाँ अध्यक्ष
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
⇨चतुरबहादुर चन्द विजयी
⇨वि.स २०७६ असोज ११ गते
⇨५९ जना मतदाता रहेकोमा चतुरबहादुर चन्दले ४४ मत प्राप्त गर्दै जित सुनिश्चत गर्नुभएको हो
⇨याे निर्वाचनसँगै क्यानमाथि अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद् (आईसीसी) ले लगाएकाे प्रतिबन्ध हट्ने विश्वास गरिएकाे छ
@govindagiri

⇨शेयर गरौ है..!!

१०.चिनिया राष्ट्रपती सि चिनफिङको नेपाल भ्रमण..!!
▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩▩
•सन 2019 अक्टोवर 12-13 (असोज 25-26)मा
•23 वर्षपछि चिनिया राष्ट्रपतीको नेपाल भ्रमण भएको
•भ्रमणका क्रममा नेपाल र चीनबीच २० वटा सम्झौतामा (१८ समझदारीपत्र र २ लेटर अफ एक्सचेञ्जमा) हस्ताक्षर भएको छ
यी हुन् नेपाल-चीनबीच भएको २० बुँदे समझदारी; -
१. सीमा व्यवस्थापन प्रणालीको लागि सम्झौता
२. सुशासन क्षमता बृद्धिका लागि समझदारी
३. अपराध सम्बन्धी आपसी कानुनी सहायताको लागि सम्झौता
४. सगरमाथा संरक्षणको लागि समन्वय गर्न समझदारी
५. राष्ट्रिय योजना आयोग र चीनको राष्ट्रिय विकास तथा सुधार आयोगबीच लगानीका प्रमुख परियोजनाको प्रवर्द्धन र उत्पादनमूलक क्षमतामा समन्वयनको लागि समझदारी ।
६. चीनको छेन्दुमा नेपालको कन्सुलेट जेनेरल राख्नको लागि नोट आदानप्रदान ।
७. चीन–नेपाल अन्तरदेशीय रेल पयिोजनाको सम्भाव्यता अध्ययनको लागि भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालय र चीनको यातायात मन्त्रालयबीच समझदारी ।
८. काठमाडौं महानगरपालिका र चीनको नानजिङ सिटीबीच भगिनी सम्बन्ध स्थापना गर्ने सहमति ।
९. बुटवल उपमहानगरपालिका र चीनको जियाङ सिटीबीच भगिनी सम्बन्ध स्थापनाको सहमति ।
१०. परम्परागत औषधि सम्बन्धी सहकार्यको लागि स्वास्थ्य मन्त्रालय र चीनको राष्ट्रिय परम्परागत औषधि प्रशासनबीच समझदारी ।
११. विपद् जोखिम न्यूनीकरण र आपत्कालिन सहायताको लागि गृह मन्त्रालय र चीनको आपत्कालिन व्यवस्थापन मन्त्रालयबीच समझदारी ।
१२. महान्यायाधीवक्ता कार्यालय र चीनको सुप्रिल पिपुल्स प्रोक्युरेटर्सबीच समझदारी ।
१३. त्रिभुवन विश्वविद्यालय र चीनको कन्फ्युसियस हेडक्वार्टरबीच त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा कन्फ्युसियस ईन्स्टिच्युट स्थापनाको लागि सम्झौता ।
१४. नेपालबाट चीनमा सुन्तलालगायत फलफूल निर्यातको लागि आवश्यक प्रोटोकल
१५. व्यापार सम्बन्धी संयुक्त कार्यदल स्थापनाको लागि उद्योग मन्त्रालय र चीनको वाणिज्य मन्त्रालयबीच समझदारी ।
१६. नेपालमा चाइना एड अर्थक्वेक मनिटरिङ नेटवर्क प्रोजेक्टको लागि स्वीकार प्रमाणपत्र ।
१७. लगानी समन्वय कार्यदल स्थापनाको लागि अर्थ मन्त्रालय र चीनको वाणिज्य मन्त्रालयबीच समझदारी ।
१८. सुरुङ निर्माण समन्वयको लागि अर्थ मन्त्रालय र चीनको अन्तर्राष्ट्रिय विकास निकायबीच समझदारी ।
१९. सीमा सुरक्षा उपकरण र कार्यालय उपकरणको लागि पत्र आदानप्रदान ।
२०. काठमाडौं उपत्यकाको पानी वितरण सुधार परियोजनाको बैठकको माइन्युट

•चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङ र प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको उपस्थितिमा सम्झौतापत्र आदान प्रदान गरिएको
© Govinda Giri

पुरै पढ्नुहोस्.....

एक पटक हेराै त परिक्षामा आउन सक्छ है?

एक पटक हेराै त परिक्षामा आउन सक्छ है?
>भारतभन्दा २२ गुना
>चिनभन्दा ६५ गुना
>रूसभन्दा ११६ गुना सानाे छ भने ;
>बहराइन भन्दा 120  गुना ठुलाे छ

>चुरे क्षेत्र : ३६ जिल्ला
>चुरे संरक्षण क्षेत्र :२६ जिल्ला
>चुरे जलाधार सरंक्षण कार्यक्रम : १३ जिल्ला
>चुरे वातावरण क्षेत्र लागू: २ जिल्ला
>अधिकबर्षकाे अबधारणा ल्याउने ईरिस्टाेनेथेनेस
>अधिकबर्ष पत्ता लगाऊने जुलियस सिर्जस

>ट्यांकर क्यालिब्रेसन टावर निर्माण हेटौडा
>पर्यटन सुचना केन्द्र २०७६ असार १७ ठमेल
>प्रधानमन्त्री राेजगार कार्यक्रमकाे सुरूवात २०७५/११/१
>सडक मानब मुक्त जिल्ला मकवानपुर
>२०१८ मा बिश्व ताल सम्मेलन पाेखरा
>G77 बिकाशाेन्मुख मुलुकहरुकाे समुह
>मौसमि राडर सुर्खेत काे रातानाङला
>पेपरलेस मन्त्रीपरिषदको पहिलाे बैठक २०७५/साउन/१०
>मट्रियल महासन्धि प्रतिनिधि सभाबाट पारित २०७५/भदौ /७लागु >२०७५/मंशिर २९
>रबर २०४७ झापा
>ट्रपल २०७० राेल्पा
>लगानि सम्मेलन चैत १५-१६
>Right to reject 2070 /9/21
>कर्मचारि सञ्चयकाेषका कर्मचारि काे लगानिमा बन्न लागेकाे जलबिद्युत आयाेजना बेतना कर्णालि ६८८ मेगावाट
>हातिपाईले कुष्ठरोग बालबिवाह भिजिट नेपाल २०२० सग सम्बन्धित छ
>औलाे र भाेकमरी २०२५
>मेयरसंग कृषि कार्यक्रम सुनसरीकाे ईटहरी
>तेस्राे लिङ्गीकाे आत्मकथा भूमिका श्रेष्ठ
>मालिकार्जुना मन्दिर दार्चुला
>नेपालकाे तापक्रम बृदि १.६ ° पछिल्लो ३० वर्ष मा
>बिश्वमा सबैभन्दा बढि आयकर लाग्ने देश बेल्जियम
>सघिय संरचना अनुसार नेपालकाे प्रशासनिक नक्सा सार्बजनिक २०७५/फागुन /२३
>नेपालकै पहिलाे मानवअधिकार मैत्रि गाउ राचुली गाउ कालिकाेट
>कति बर्ष भित्र बैदेशिक रोजगारलाई निरूत्साहित गरिने भयकाे छ ५ बर्ष
>दुर्लब जातिका रेडपाण्डा प्रजनन केन्द्र स्थापना गरिने भयकाे छ सन्दकपुर गाऊ ईलाम
>चन्द्रमा मा पहिलाे पटक बिरूवा ऊमार्न सफल देश चिन कपास
>दुध दिवस जुन १
>नेपालमा हाल तारे हाेटेल १३०
>दलितकाे जिल्ला सप्तरी
>साइकल दिवस जुन ३
>चाम्चे झरना लमजुङ
>अलैचि जाेन ताप्लेजुङ
>अफ्रिका पता लगाउने डेभिड स्टाेन

पुरै पढ्नुहोस्.....

नायब सुब्बा २०७५ मा साेधिएका सामान्य ज्ञान तथा आईक्युहरू उत्तर सहित ।

नायब सुब्बा २०७५ मा साेधिएका सामान्य ज्ञान तथा आईक्युहरू उत्तर सहित ।

 Source:Gokarna Pra Uphaddhye

2076-09-05

पुरै पढ्नुहोस्.....

केही नविनतम जानकारी समेटिएकाे समसामयिक जानकारी २०७६

केही नविनतम जानकारी समेटिएकाे छ ।

प्रकाशित : मिति२०७६-०७-२६

पुरै पढ्नुहोस्.....

महत्वपुर्ण जानकारी समसामयिक २०७६ का केहीघटना हरू समाविष्ट खुराक ।

महत्वपुर्ण जानकारी समसामयिक २०७६ का केहीघटना हरू समाविष्ट खुराक ।

पुरै पढ्नुहोस्.....

लोकसेवा आयोगको परीक्षामा उत्तर दिदा ध्यान दिनुुपर्ने कुुराहरु

१.सर्वप्रथम १५ मिनेट अगाढी परीक्षार्थीहरुलाई उत्तरपुुस्तिका दिईने हुुँदा सो उत्तरपुस्तिकामा आफ्नो नाम , रो नं., विज्ञापन नम्वर , कुन कुन समावेशी समुहमा दरखास्त दिईएको हो सो कुुराहरु स्पष्ट रुपमा लेख्नुुपर्छ । 

२. प्रश्नपत्र हातमा परीसकेपछि प्रश्नपत्रका पाना पुुरा छन् छैनन् एकिन गर्ने , साथै प्रश्नपत्रमा कुन कि उल्लेख गरीएको छ सो उत्तरपुस्तिकामा लेख्ने अर्थात् प्रश्नपत्रमा ( A) , ( B) , ( C ) वा ( D ) मध्ये कुुन हो सो आफ्नो उत्तरपुुस्तिकामा उल्लेख गर्ने अन्यथा उत्तरपुुस्तिकामा कि उल्लेख नगरेमा उत्तरपुुस्तिका स्वतः रद्ध हुुन्छ । 

३.बस्तुुगत बहुकैल्पिक प्रश्नमा गलत उत्तर दिईएमा २० प्रतिशत अङ्क कट्टी गरीने हुुँदा नजानेको प्रश्नको उत्तर अन्दाजको भरमा नदिदा राम्रो मानिन्छ किनकी लोकसेवा आयोगको तिव्र प्रतिष्प्रधा हुुने परीक्षामा ०.१ अङ्क पनि अत्यन्तै महत्वपुुर्ण छ । साथै उत्तर केरमेट गरेमा , सच्याएमा , पेन्सिलले लेखेमा सो उत्तर गलत भएको मानिने हुँदा अत्यन्त सावधानीपुर्वक र होसियारीपुर्वक उत्तर दिनुुपर्छ । 

४.विषगत प्रश्नहरुलाई छोटो र लामो गरी दुुई भागमा विभाजन गरीएको छ । साथै सो परीक्षामा तिनवटा खण्डहरु समावेश गरीएको हुुन्छ । प्रत्येक खण्डको उत्तर सम्वन्धित खण्डमा नै दिनुुपर्छ अर्थात् A खण्डमा सोधिएको प्रश्नको उत्तर उत्तरपुुस्तिकाको A खण्डमा नै दिनुुपर्छ अन्यथा अर्को खण्डमा लेखेमा सो उत्तर स्वतः रद्ध हुुन्छ अर्थात त्यसको अङ्क प्राप्त हुुँदैन । ५ अङ्कको प्रश्नको जवाफ दिदा सटिक तथा तथ्यपुुर्ण रुपमा दिनुु उत्तम मानिन्छ । १० अङ्कको प्रश्नको जवाफ दिदा पहिलो खण्डमा प्रश्नसँग सम्वन्धित विषयवस्तुको परीचय , दोस्रो खण्डमा प्रश्नको मुुख्य विषयवस्तुु र तेस्रो खण्डमा निष्कर्ष लेख्नुु राम्रो मानिन्छ । उत्तर दिदा सकभर बुुँदागत रुपमा दिनुु राम्रो मानिन्छ । 

५. माथिका कुुराहरुलाई मध्यनजर गरी परीक्षामा उत्तर प्रस्तुुत गर्न सकिएमा अवश्य पनि सफलता प्राप्त गर्न सकिनेछ भन्ने कुुरालाई नकार्न सकिदैन यद्यपि परीक्षामा सफलता प्राप्त गर्नका लागि विषयवस्तुुको गहन अध्यन , मेहनेत , र आत्मविश्वास तीनवटा महत्वपुुर्ण पक्षहरु हुुन् । 

६. अन्त्यमा मिति २०७६/०४/०३र ०४गते हुने स्थानिय तहकाे परीक्षामा सहभागि हुन लाग्नु भएका सम्पुुर्ण साथिहरुमा परीक्षाको सफलताको लागि धेरै धेरै शुुभ कामना । धन्यवाद । 

पुरै पढ्नुहोस्.....

फार्इलिङ भनेको केहो? उदेश्य, प्रकार चरण र प्रणालीको बारेमा उल्लेख गर्नुहोस् ।

A.फाईलिङ के हो ?

 

• कार्यालयमा भएका विभिन्न प्रकारका अभिलेखहरुलाई व्यवस्थित तवरले मिलएर राख्‍नेप्रक्रिया,
• कार्यालयमा प्राप्त हुन आएका वा कार्यालयबाट उठान भै अन्य कार्यालयमा चलानी भई गएका विभिन्न कागज पत्रहरु,प्रलेखहरु(Documents) भविश्यमा आवश्यक पर्दा सजिलैसित, तुरून्त प्राप्त गर्न क्रमवद्ध एवं सुरक्षित रुपले राखिने प्रक्रिया,
• Filing is the preserving of letters papers and documents so that they can readily be found  when required. - M.C. Shukla
• It is the process of so arranging and storing original records and copies of them that they can be readily located when required.

B.फाईलिङको उद्देश्य

•        अभिलेखको सुरक्षा गर्न (Safety of Documents)                

•        काममा छरितोपन ल्याउन (Rapidity in work)

•        भविश्यमा प्रमाण पेश गर्न (Provide Evidence)                

•         सूचना दिन/लिन (Give & Take Information)

•        कार्यालय व्यबस्थापन गर्न (Manage Office)               

•        कार्यकक्ष आकर्षक बनाउन (Attractive workplace)

 

C.असल फाईलिङमा हुनुपर्ने विषेशताहरु

१) सुरक्षा (Safety)                                                        

२) शीघ्रता (Rapidness)

३) लचकता (Flexibility)                                              

४)  सरलता (Simplicity)

५) मितव्ययी (Economic)                                          

६) उपयुक्तता (Suitability)

७) सहजै पाईने (Accessibility)               

८) वर्गीकरण (Classification)

९) अनुक्रमिका (Indexing)

D.फाइलिङका चरणहरु(Steps)

१. संकलन (Collection)                       

२. छानविन (Selection)

३. कोडिङ (Coding)                          

४. मिलान (Arrangement)

५. भण्डारण/फाईलिङ (Storing/Filing)

पुरै पढ्नुहोस्.....